Де Мопассан Ги - Аздоба (На Белорусском Языке)
Гi дэ Мапасан
Аздоба
Пераклад: Змiцер Колас
Гэта была адна з тых чароўных i мiлых дзяўчат, якiя, нiбыта па iронii
лёсу, нараджаюцца ў небагатых чыноўнiцкiх сем'ях. У яе не было нi пасагу, нi
вялiкiх надзей, нiякiх шанцаў на тое, каб з ёю пазнаёмiўся i, пакахаўшы,
ажанiўся чалавек багаты i самавiты; i яна без нараканняў згадзiлася пайсцi
замуж за дробнага службоўца з Мiнiстэрства народнай асветы.
Яна не магла купляць сабе аздобы i жыла сцiпла, але адчувала сябе
няшчаснай, адарванай ад таго жыцця, для якога была народжаная, бо сярод жанчын
няма падзелу на саслоўi i класы - прыгажосць, прывабнасць i зграбнасць заўжды
замяняюць iм радавiтасць i сямейныя прывiлеi. Уласцiвыя iм прыродная чуйнасць,
iнстынктыўны густ i гнуткасць розуму - вось тая адзiная iерархiя, якая
дазваляе дзяўчатам з народа раўняцца з самымi знакамiтымi панямi.
Яна пакутавала бесперастанна, бо адчувала, што народжана для самага
далiкатнага жыцця, самай вытанчанай раскошы. Яна пакутавала праз бядоту свайго
жытла, праз галiзну сцен, праз убоства праседжаных крэслаў i брыдкiх фiранак.
Усё тое, чаго б нават не заўважыла iншая жанчына таго ж саслоўя, мучыла i
абурала яе. Выгляд маленькай брэтонкi, якая займалася iх невялiкаю
гаспадаркай, абуджаў у ёй няўцешны жаль i гарачыя, няўрымслiвыя мары. Ёй
мроiлася маўклiвая цiшыня прыёмных пакояў, абабiтых тонкiмi ўсходнiмi
шпалерамi, спакойнае святло высокiх бронзавых кандэлябраў, мажныя лёкаi ў
кароткiх штонiках з падвязкамi, якiя дрэмлюць у раскошных фатэлях, закалыханыя
млявай гарачынёю камiна. Ёй мроiлiся прасторныя салоны, драпiраваныя
старадаўнiм ядвабам, з мудрагелiстаю мэбляй, на якой сям-там стаяць нечуванай
цаны забаўкi, i какетлiвыя салончыкi, поўныя духмянага водару парфумы, у якiх
а пятай гадзiне за шклянкаю гарбаты збiраюцца пагутарыць самыя блiзкiя сябры -
людзi славутыя i знакамiтыя, завалодаць увагай якiх iмкнуцца i мараць усе
жанчыны.
Калi яна сядала абедаць за круглым сталом, накрытым абрусам трохдзённай
свежасцi, насупраць свайго мужа, якi, здымаючы накрыўку з супнiцы, прамаўляў з
зачараваным выглядам: "Ах! Якое выдатнае рагу! З агароднiны! Ды з мясам! Не
ведаю, што можа быць лепшае...", ёй мроiлiся пышныя абеды, блiскучае срэбра
прыбораў, сцены з кiлiмамi, вышыванымi на старажытныя сюжэты або з дзiўнымi
птахамi сярод казачнага лесу; ёй мроiлiся далiкатныя стравы, якiя падаюць на
тонкiм парцалянавым посудзе, лёсткi i iншыя мiлыя рэчы, якiя вымаўляюць шэптам
i слухаюць з загадкаваю ўсмешкай сфiнкса на вуснах, адразаючы тым часам
кавалачак ружовага мяса стронгi цi адломваючы добра падпечанае рабчыкава
крылца.
У яе не было нi ўбрання, нi каштоўнасцяў, нiчога. Але яна любiла толькi
гэта i адчувала, што толькi дзеля гэтага яна створана. Яна б так хацела ўсiм
падабацца, выклiкаць зайздрасць, быць прывабнай, мець поспех у мужчын.
У яе была багатая сяброўка, былая прыяцелька па дзявочым прытулку, да якой
яна цяпер не любiла хадзiць, бо, вяртаючыся дадому, прыносiла з сабой толькi
пакуты. I цэлымi днямi яна лiла слёзы ў журбе, жальбе, роспачы i смутку.
Аднойчы ўвечары яе муж вярнуўся з працы i з урачыстым выглядам падаў ён
нейкi канверт.
- Вось, трымай, - сказаў ён, - тут ёсць нешта табе.
Яна жвава ададрала беражок паперы i дастала картку, на якой было напiсана
друкаванымi лiтарамi:
"Мiнiстр народнай асветы i панi Рампано просяць пана i панi Люазэль
зрабiць iм ласку i прыйсцi на вечар, якi адбудзецца ў будынку мiнiстэрства ў
панядзелак 18 студзеня".
Замест таго каб узрада
